Telwin SUPERIOR TIG 422 AC DC HF LIFT - Инструкция по эксплуатации - Страница 39

- 39 -

Procedure:

De drukknop toorts indrukken en hierbij de punt van de elektrode naar het stuk brengen 

(2  -  3mm),  wachten  op  de  ontsteking  van  de  boog  overgebracht  door  de  impulsen  HF 

en, met een ontstoken boog, het smeltbad vormen op het stuk en tewerk gaan langs de 

koppeling. 

Ingeval  men  moeilijkheden  ondervindt  bij  de  ontsteking  van  de  boog  ondanks  het  feit 

dat de aanwezigheid van gas gegarandeerd is en dat de ontladingen HF zichtbaar zijn, 

moet  men  niet  lang  aandringen  op  het  onderwerpen  van  de  elektrode  aan  de  werking 

van de HF, maar de oppervlakte-integriteit en de vorm van de punt ervan verifiëren, door 

ze eventueel naar de slijpsteen te brengen. Op het einde van de cyclus wordt de stroom 

geannuleerd met een ingestelde helling van daling.  

Ontsteking LIFT :

De  ontsteking  van  de  elektrische  boog  geschiedt  door  de  elektrode  van  tungsteen  te 

verwijderen van het te lassen stuk. Deze modaliteit van ontsteking geeft minder elektrisch 

uitgestraalde  storingen  en  beperkt  tot  een  minimum  de  inclusies  van  tungsteen  en  de 

slijtage van de elektrode.

Procedure:

De punt van de elektrode doen steunen op het stuk,  met een lichte druk. De drukknop 

toorts  helemaal  indrukken  en  de  elektrode  2-3mm  opheffen  met  enkele  ogenblikken 

vertraging,  waarbij  men  de  ontsteking  van  de  boog  bekomt.    De  lasmachine  verdeelt 

aanvankelijk een stroom   I

LIFT

 , einde van de cyclus wordt de stroom geannuleerd met 

een ingestelde helling van daling.

6.1.2 TIG DC-lassen

Het TIG DC-lassen is geschikt voor alle gelegeerde koolstofstaalsoorten en hooggeleerde 

koolstofstaalsoorten en zware metalen koper, nikkel, titanium en bijhorende legeringen.  

Voor het lassen in TIG DC met elektrode naar de pool (-) wordt gewoonlijk de elektrode 

met  2%  Torium  (rood  gekleurde  strook)  gebruikt  of  de  elektrode  met  2%  Cerium  (grijs 

gekleurde strook).

Men moet de elektrode van Tungsteen axiaal met de slijpsteen scherpen, zie

 FIG. L

, en 

ervoor zorgen dat de punt perfect concentrisch is teneinde afwijkingen van  de boog te 

voorkomen. Het is van belang het slijpen uit te voeren in de richting van de lengte van 

de elektrode, Deze operatie moet regelmatig herhaald worden in functie van het gebruik 

en  de  slijtage  van  de  elektrode  ofwel  wanneer    deze  toevallig  vervuild,  geoxideerd  of 

niet correct gebruikt wordt. In de modaliteit TIG DC is de werking 2 tijden (2T) en 4 tijden 

(4T) mogelijk.

6.1.3 TIG AC-lassen 

Dit type van lassen staat toe te lassen op metalen zoals aluminium en magnesium die op 

hun oppervlakken een beschermende en isolerende oxide vormen. Door de polariteit van 

de lasstroom om te keren, slaagt men erin de oppervlaktelaag van de oxide te “breken” 

middels een mechanisme genoemd “ionische verzanding ”. De spanning is afwisselend 

positief (EP) en  negatief (EN) op de elektrode van tungsteen. Tijdens de tijd EP wordt 

de oxide verwijderd van het oppervlak (“schoonmaak” of “afbranden”) en staat hierbij de 

vorming van het bad toe. Tijdens de tijd EN geschiedt de maximum thermische toevoer 

naar het stuk waarbij het lassen mogelijk is. De mogelijkheid om de parameter balance  

te veranderen in AC staat toe de tijd van de stroom EP tot een minimum te beperken en 

maakt hierbij snelle lasoperaties mogelijk.  

Grotere  waarden  van  balance  staan  snellere  lasoperaties  toe,  een  grotere  penetratie, 

een  meer  geconcentreerde  boog,  een  nauwer  lasbad,  en  een  beperkte  verwarming 

van  de  elektrode.  Kleinere  waarden  staan  een  grotere  schoonmaak  van  het  stuk  toe. 

Een te lage waarde van balance gebruiken heeft een verbreding van de boog  van het 

gedeoxideerd  gedeelte  tot  gevolg,  een  verhitting  van  de  elektrode  met  een  bijhorende 

vorming  van  een  sfeer  op  de  punt  en  een  bemoeilijking    van  de  ontsteking  en  van  de 

richtbaarheid  van  de  boog.  Een  excessieve  waarde  van  balance  gebruiken  heeft  een 

“vuil” lasbad met donkere inclusies tot gevolg.

De tabel 

(TAB.

4)

  vat de effecten van verandering van de parameters in het AC-lassen 

samen.

In de modaliteit TIG AC is de werking 2 tijden (2T) en 4 tijden (4T) mogelijk.

Ook de instructies  m.b.t. de lasprocedure zijn geldig. 

In de tabel 

(TAB. 3)

 zijn de indicatieve gegevens aangeduid voor het lassen op aluminium; 

het meest geschikte type van elektrode is de elektrode van pure tungsteen (strook met 

groene kleur).

6.1.4 Procedure

-  De lasstroom regelen aan de gewenste waarde middels de knop; eventueel aanpassen 

tijdens het lassen aan de nodige reële thermische toevoer. 

-  Drukken op de drukknop toorts en hierbij de correcte gasflux uit de toorts controleren; 

indien nodig, de tijd van pre-gas en van post-gas ijken; deze tijden moeten geregeld 

worden in functie van de bedrijfsomstandigheden, in het bijzonder de vertraging van 

het post-gas moet zodanig zijn dat het op het einde van het lassen de koeling van de 

elektrode en van het bad toestaat zonder dat deze in contact komen met de atmosfeer 

(oxideringen en vervuilingen).

Modaliteit TIG met sequens 2T:

-  Wanneer  men  de  drukknop  toorts  (P.T.)  volledig  indrukt,  doet  dit  de  boog  ontsteken 

met  een  stroom 

I

START

.  Vervolgens  vermeerdert  de  stroom  volgens  de  functie 

STARTHELLING tot aan de waarde van de lasstroom.

-  Om  het  lassen  te  onderbreken  de  drukknop  van  de  toorts  loslaten  en  hierbij  plaats 

maken voor de stapsgewijze annulering van de stroom (indien de functie EINDHELLING 

is ingevoerd) of voor de onmiddellijke uitdoving van de boog bij het daarop volgende 

post-gas.

Modaliteit TIG met sequens 4T:

-  De eerste druk van de drukknop doet de boog ontsteken met een stroom I

START

. Bij het 

loslaten van de drukknop vermeerdert de stroom volgens de functie BEGINHELLING 

tot aan de waarde van de lasstroom; deze waarde wordt behouden ook met losgelaten 

drukknop.  Wanneer  men  de  opnieuw  drukt  op  de  drukknop,  vermindert  de  stroom 

volgens de functie EINDHELLING tot aan  I

END

. Deze laatste wordt behouden tot aan 

het loslaten van de drukknop die de lascyclus beëindigt en hierbij de periode van  post-

gas  begint.  Integendeel,  indien  men  tijdens  de  functie  EINDHELLING  de  drukknop 

loslaat, stopt de lascyclus onmiddellijk en begint de periode van post-gas.

Modaliteit TIG met sequens 4T en BI-LEVEL:

-  De eerste druk van de drukknop doet de boog ontsteken met een stroom I

START

. Bij het 

loslaten van de drukknop vermeerdert de stroom volgens de functie BEGINHELLING 

tot aan de waarde van de lasstroom; deze waarde wordt behouden ook met losgelaten 

drukknop. Bij iedere volgende druk van de drukknop (de tijd die verstrijkt tussen druk 

en loslaten moet van korte duur zijn) zal de stroom variëren tussen de waarde ingesteld 

in de parameter BI-LEVEL I

1

 en de waarde van de hoofdstroom I

2

. 

-  Wanneer  men  de  drukknop  ingedrukt  houdt  gedurende  lange  tijd,  vermindert  de 

stroom volgens de functie EINDHELLING tot aan I

END

. Deze laatste wordt behouden 

tot aan het loslaten van de drukknop die de lascyclus beëindigt en hierbij de periode 

van  post-gas  begint.  Daarentegen,  indien  men  tijdens  de  functie  EINDHELLING  de 

drukknop loslaat, eindigt de lascyclus onmiddellijk en begint de periode van post-gas 

(

FIG.M

).

6.2 MMA-LASSEN 

-  De,  op  de  verpakking  van  de  gebruikte  elektroden  vermelde  instructies  moeten  in 

ieder geval worden geraadpleegd.

-  De lasstroom wordt afhankelijk van de doorsnede van de gebruikte elektrode  en het 

gewenste type lasverbinding ingesteld; als richtlijn gelden de volgende stroomwaarden 

voor de gebruikte elektrodendiktes:

Ø Elektrode (mm) 

Lasstroom (A)

min. 

max.

1.6 

25 

- 

50

2 

40 

- 

80

2.5 

60 

- 

110

3.2 

80 

- 

160

4 

120 

- 

200

5 

150 

- 

280

6 

200 

- 

350

-  Er dient rekening mee te worden gehouden dat bij overeenkomstige elektrodendiktes 

hoge stroomwaarden zullen worden gebruikt voor horizontaal lassen, terwijl voor het 

vertikale of boven het hoofd lassen lagere stroomwaarden zullen worden gebruikt.

-  De  mechanische  karakteristieken  van  de  gelaste  koppeling  worden  bepaald,  niet 

alleen door de gekozen intensiteit van stroom, maar ook door andere parameters van 

het  lassen  zoals  de  lengte  van  de  boog,  de  snelheid  en  de  stand  van  uitvoering,  de 

diameter en de kwaliteit van de elektroden (voor een correcte bewaring moet men de 

elektroden uit de buurt van vochtigheid houden beschermd door speciale verpakkingen 

of containers).

-  De karakteristieken van de lasmachine hangen ook af van de waarde van ARC-FORCE 

(dynamisch gedrag) van de lasmachine. Deze parameter kan ingesteld worden vanop 

het paneel, ofwel met de afstandsbediening met 2 potentiometers.

-  Men  merkt  hierbij  op  dat  hoge  waarden  van  ARC-FORCE  een  grotere  penetratie 

geven  en  het  lassen  mogelijk  maken  in  gelijk  welke  stand    typisch  met  basische 

elektroden; lage waarden van  ARC-FORCE maken een zachtere boog zonder spatten 

mogelijk  typisch  met  rutiel  elektroden.  De  lasmachine  is  bovendien  uitgerust  met 

inrichtingen HOT START en ANTI STICK die gemakkelijke vertrekken en afwezigheid 

van vastlijmen van de elektrode aan het stuk garanderen.  

6.2.1 Werkwijze

-  Met  de  laskap  VOOR  HET  GEZICHT,  de  punt  van  de  elektrode  over  het  te  lassen 

stuk bewegen en daarbij 11n beweging makend alsof u een lucifer aansteekt; dit is de 

meest correcte methode om de boog te trekken.

  LET OP!: NIET MET DE ELEKTRODE OP HET STUK SLAAN; de mogelijkheid bestaat 

dat u de bekleding  beschadigt waardoor het trekken van de boog wordt bemoeilijkt.

-  Zodra  de  boog  is  getrokken  moet  een  afstand  overeenkomstig  de  dikte  van  de 

gebruikte elektrode in acht worden genomen, en tijdens het lassen moet deze afstand 

zo goed mogelijk worden gehandhaafd; onthoud dat de hoek van de elektrode in de 

beweegrichting ongeveer 20-30 graden dient te bedragen.

-  Op  het  eind  van  de  lasnaad,  de  punt  van  de  elektrode,  ten  opzichte  van  de 

beweegrichting,  een  weinig  terugtrekken  tot  boven  het  kratertje,  om  deze  te  vullen, 

vervolgens  de  elektrode  snel  uit  het  smeltbad  trekken  om  de  boog  te  onderbreken 

(VOORBEELDEN VAN LASNADEN - FIG. N)

7. ONDERHOUD

OPGELET!  VOORDAT  MEN  DE  ONDERHOUDSOPERATIES  UITVOERT, 

MOET  MEN  VERIFIËREN  OF  DE  LASMACHINE  UITGESCHAKELD  IS  EN 

LOSGEKOPPELD IS VAN HET VOEDINGSNET.
7.1 GEWOON ONDERHOUD

DE  OPERATIES  VAN  GEWOON  ONDERHOUD  KUNNEN  UITGEVOERD  WORDEN 

DOOR DE OPERATOR.
7.1.1 Toorts

-   Vermijden  de  toorts  en  haar  kabel  te  doen  steunen  op  warme  stukken;  dit  zou  het 

smelten van de isolerende materialen kunnen veroorzaken en bijgevolg de toorts snel 

buiten werking stellen.

-   Regelmatig de dichting van de leiding en de gasaansluitingen controleren.

-   De  tang  elektrodenhouder,  de  boorhouder  tanghouder  zorgvuldig  koppelen  aan  de 

diameter van de gekozen elektrode teneinde oververhittingen, een slechte  verspreiding 

van het gas en een bijhorende slechte werking te voorkomen. 

-  Minstens  een  keer  per  dag  de  staat  van  slijtage  en  de  correcte  montage  van  de 

eindgedeelten van de toorts controleren: sproeier, elektrode, tang elektrodeklemmer, 

gasverspreider.

7.2 BUITENGEWOON ONDERHOUD

DE  OPERATIES  VAN  BUITENGEWOON  ONDERHOUD  MOGEN  UITSLUITEND 

UITGEVOERD WORDEN DOOR ERVAREN OF GEKWALIFICEERD PERSONEEL OP 

GEBIED VAN ELECTRICITEIT EN MECHANICA. 

OPGELET!  VOORDAT  MEN  DE  PANELEN  VAN  DE  LASMACHINE 

WEGNEEMT EN NAAR DE BINNENKANT ERVAN GAAT, MOET MEN CONTROLEREN 

OF  DE  LASMACHINE  UITGESCHAKELD  IS  EN  LOSGEKOPPELD  IS  VAN  HET 

VOEDINGSNET. 

Eventuele  controles  uitgevoerd  onder  spanning  aan  de  binnenkant  van  de 

lasmachine  kunnen  zware  elektroshocks  veroorzaken  gegenereerd  door  een 

rechtstreeks contact met gedeelten onder spanning en/of kwetsingen te wijten aan 

een rechtstreeks contact met organen in beweging. 

-  Regelmatig  en  alleszins  met  een  frequentie  in  functie  van  het  gebruik  en  de 

aanwezigheid van stof in het milieu, de binnenkant van de lasmachine controleren en 

met een heel zachte borstel of met geschikte oplosmiddelen het stof wegnemen dat 

zich heeft afgezet op de elektronische kaarten.

-   Bij gelegenheid verifiëren of de elektrische verbindingen goed vastgedraaid zijn en of 

de bekabelingen geen beschadigingen aan de isolering vertonen. 

-   Op  het  einde  van  deze  operaties  moet  men  de  panelen  van  de  lasmachine  terug 

monteren en hierbij de stelschroeven tot op het einde toe vastdraaien. 

-   Strikt vermijden de lasoperaties uit te voeren met een open lasmachine. 

8. PROBLEEMOPLOSSINGEN

BIJ  SLECHTE  PRESTATIES  EN  ALVORENS  SYSTEMATISCHE  CONTROLES 

UIT  VOEREN  OF  DE  HULP  VAN  EEN  SERVICECENTRUM  IN  TE  ROEPEN, 

CONTROLEREN OF:

-  De lasstroom  geschikt is voor de dikte en het type van de gebruikte elektrode.

-  Met de hoofdschakelaar op ”ON”, het betreffende controlelampje brandt; als dit niet het 

geval mocht zijn is het waarschijnlijk dat de oorzaak van het probleem in de netvoeding 

(kabels, stopcontact, stekker, zekeringen enz.) dient te worden gezocht.

-  Controleer  of  het  gele  controlelampje,  dat  de  inwerkingtreding  van  de  thermische 

beveiliging voor over- of onderspanning of kortsluiting aangeeft, wel uit is.

-   Controleer  of  de  nominale  intermittentieverhouding  juist  is.  In  het  geval  dat  de 

thermostatische  beveiliging  in  werking  treedt,  dient  de  machine  uit  zichzelf  af  te 

koelen. Controleer de werking van de ventilator.

-   De  spanning  van  de  lijn  controleren:  indien  de  waarde  te  hoog  of  te  laag  is  blijft  de 

lasmachine geblokkeerd.  

-   Controleer  of  er  geen  kortsluiting  is  aan  de  uitgang  van  de  machine.  Mocht  dat  het 

geval zijn, los deze storing dan op.

-  De  aansluitingen  van  het  lascircuit  op  correcte  wijze  zijn  uitgevoerd,  vooral  of  de 

massaklem goed, zonder tussenkomst van isolerende materialen (bijv. verf), aan het 

stuk is bevestigd.

 -  Het gebruikte beschermingsgas juist is (Argon 99,5% en in de juiste hoeveelheid).