Levenhuk Skyline 130х900 EQ - Инструкция по эксплуатации - Страница 32

Tarcza ze współrzędnymi rektascensji została podzielona na godziny (od 1 do 24). Mniejsze kreski oznaczają 

odstępy 10-minutowe. Górny rząd liczb związany jest z obserwacjami prowadzonymi na półkuli północnej, a 

rząd dolny – z obserwacjami na półkuli południowej. 

Ustawianie (kalibracja) tarczy rektascensji: aby ustawić tarczę rektascensji, należy najpierw w polu 

widzenia odszukać gwiazdę o znanych współrzędnych. Dobrym przykładem jest gwiazda Wega o wielkości 

gwiazdowej 0,0 w gwiazdozbiorze Lutni. Z mapy gwiazd wiemy, że współrzędna rektascensji gwiazdy Wega 

wynosi 18 h 36 m. 

Należy poluzować pokrętła blokujące rektascensji i deklinacji na montażu i wyregulować teleskop tak, aby 

gwiazda Wega znalazła się w środku pola widzenia okularu. Dokręcić pokrętła blokujące w osi rektascensji i 

deklinacji, aby zablokować montaż. Następnie ustawić tarczę ze współrzędnymi rektascensji na wartość 18 

h 36 m. Teraz możliwe jest korzystanie z tarcz ze współrzędnymi do wyszukiwania obiektów na niebie.

Niemiecki montaż paralaktyczny zapewnia opcję regulacji, zwaną również klinem, która powoduje na-

chylenie osi polarnej montażu w sposób, który umożliwia wskazywanie odpowiedniego bieguna niebieskiego 

(północnego lub południowego). Po ustawieniu montażu na Gwiazdę Polarną konieczne jest jego obrócenie 

tylko wokół osi polarnej, co pozwoli utrzymać obiekt w centrum pola widzenia. Nie zmieniać położenia pod-

stawy montażu ani ustawień szerokości geograficznej. Montaż został już prawidłowo ustawiony względem 

położenia geograficznego (tzn. szerokości geograficznej), a pozostałe czynności związane z ukierunkowan-

iem teleskopu wykonywane są poprzez obracanie teleskopu wokół osi polarnej (rektascensji) i deklinacji.

Wielu początkującym osobom sprawia trudność zrozumienie, że ustawiony na Gwiazdę Polarną montaż 

paralaktyczny pełni funkcję montażu azymutalnego, który został ustawiony względem bieguna niebieskiego. 

Klin powoduje nachylenie montażu pod kątem równym szerokości geograficznej, na jakiej znajduje się ob-

serwator, i jego ruch obrotowy wokół płaszczyzny równoległej do równika niebieskiego (i ziemskiego). Jest 

to „horyzont”, jednak jego część jest zasłonięta przez Ziemię. Ten nowy ruch „azymutalny” nosi określenie 

rektascensji. Oprócz tego montaż obraca się w kierunkach północnym (+) i południowym (-) od równika 

niebieskiego w stronę biegunów niebieskich. To dodatnie lub ujemne „wznoszenie” od równika niebieskiego 

określane jest mianem deklinacji.

Rozważmy skierowanie teleskopu w stronę horyzontu zachodniego lub wschodniego. Jeżeli przeciwwaga 

skierowana jest na północ, teleskop można obrócić od jednego horyzontu w stronę drugiego wokół osi 

deklinacji po łuku przechodzącym przez niebieski biegun północny (jeżeli montaż ustawiony jest na Gwiazdę 

Polarną, każdy łuk deklinacji przechodzi przez północny biegun niebieski). Jeżeli konieczne jest skierowanie 

tuby optycznej na obiekt znajdujący się na północ lub południe od łuku, należy również obrócić ją wokół osi 

rektascensji.

Ustawienie teleskopu w kierunku innym niż północ wymaga połączenia ustawień rektascensji i deklinacji. 

Podczas kierowania w pobliże zenitu teleskop z długą ogniskową może napotkać „ślepy punkt”, końcówka 

okularowa tuby optycznej zderza się bowiem z nogami montażu. Aby uniknąć tego rodzaju sytuacji, tubę 

można ostrożnie wsunąć w zatrzaski pierścieni. Wykonanie tej czynności w sposób bezpieczny jest możliwe, 

ponieważ ustawienie tuby jest niemal pionowe, więc jej przesuwanie nie powoduje problemów z wyważe-

niem w osi deklinacji. Bardzo ważne jest, aby przed przystąpieniem do obserwacji innych części nieba 

ustawić tubę z powrotem w pozycji wyważonej względem osi deklinacji.

Problemem może być również sytuacja, w której tuba optyczna często się obraca, a położenie okularu, ce-

lownicy i pokręteł ustawiania ostrości nie jest wygodne. Okular można regulować poprzez obracanie lustra 

ukośnego. Jednak aby wyregulować ustawienie celownicy i pokręteł ustawiania ostrości, należy poluzować 

pierścienie utrzymujące tubus teleskopu i delikatnie je obrócić. Czynność tę należy wykonywać wówczas, 

jeśli dany obszar ma być obserwowany przez dłuższy czas, ponieważ powtarzanie jej przy częstej zmianie 

obserwowanych obszarów może okazać się kłopotliwe.

Należy rozważyć kilka kwestii związanych z zapewnieniem odpowiednich warunków obserwacji. W pier-

wszej kolejności należy ustawić wysokość montażu na podłożem, regulując nogi statywu. Należy rozważyć 

wysokość, na jakiej ma znajdować się okular, oraz, jeżeli to możliwe, dobrać wygodne krzesło lub stołek. 

Długie tuby optyczne należy umieszczać wyżej, w przeciwnym razie obserwacja obiektów w pobliżu zenitu 

może powodować konieczność przykucnięcia lub położenia się. Krótkie tuby optyczne można umieszczać 

niżej, tak aby zredukować przesunięcie powstające na skutek drgań wywołanych np. wiatrem. Kwestię tę 

należy rozważyć przed ustawieniem montażu na Gwiazdę Polarną.

14

15

Adapter fotograficzny

Do zamocowania na teleskopie aparatu i wyostrzenia obrazu konieczne może być wykorzystanie adaptera. 

Niektóre teleskopy zwierciadlane wymagają szerszego zakresu ruchów niż dopuszczalny przez tubus ogni-

skujący; niektóre refraktory należy wykorzystywać w połączeniu z lustrami ukośnymi, dlatego do używania 

aparatu konieczna jest dłuższa ogniskowa.

W tym celu do tubusu ogniskującego wystarczy zamocować przedłużenie, do którego będzie zamocowany 

aparat razem z adapterem T.

16